2024-cü il noyabrın 19-da Avropanın hüquq-mühafizə orqanları iki ukraynalı qardaşın rəhbərlik etdiyi cinayətkar şəbəkəyə qarşı genişmiqyaslı əməliyyat keçirib. "Europol"un yanvarın 17-də yaydığı məlumata görə, ötən ilin oktyabrında həyata keçirilən reydlərdən sonra baş tutan əməliyyatda bir neçə şübhəli həbs olunub və müxtəlif cinayət aktivləri ələ keçirilib.
Ümumilikdə, bir neçə ay davam edən əməliyyat çərçivəsində 23 nəfər şübhəli saxlanılıb, 35.7 milyon avro dəyərində nağd pul, bank hesabları və kriptovalyutalar, həmçinin 36 avtomobil, daşınmaz əmlak, saatlar və zinət əşyaları müsadirə edilib.
"Europol" bildirib ki, əsasən ukraynalılardan, həmçinin erməni, azərbaycanlı və qazax milliyyətindən ibarət olan bu mütəşəkkil cinayətkar şəbəkə digər cinayət şəbəkələrinə nağd pul daşımaları və gizli bankçılıq xidmətləri göstərib.
Bu cinayətkar şəbəkənin tərkibində çinlilər də olub və onlar, əsasən, çirkli pulların yuyulması ilə məşğul olublar. Narkotik ticarəti, vergi qaçaqçılığı və qeyri-qanuni malların qaçaqmalçılığı ilə məşğul olan müxtəlif rusdilli və asiyalı cinayətkar qruplaşmalar bu mütəşəkkil dəstənin xidmətindən istifadə ediblər.
Qeyd olunub ki, cinayətlərin əksəriyyəti İspaniyada törədilib.
Ukrayna vətəndaşları kimi müvəqqəti müdafiə statusundan sui-istifadə ediblər
Şübhəlilərin 2022-ci ildən bəri Avropa İttifaqı tərəfindən Ukrayna qaçqınlarına və Rusiyanın Ukraynaya qarşı təcavüzkar müharibəsindən təsirlənən digər vətəndaşlara verilən müvəqqəti müdafiə statusundan sui-istifadə etdikləri güman edilir. Belə ki, Ukraynadan Avropaya gələn milyonlarla qaçqından bir çoxu müharibənin fəsadlarından qorunmaq üçün öz pullarını nağd şəkildə özləri ilə gətirib. Cinayətkar şəbəkə isə istisnalardan faydalanaraq böyük məbləğdə nağd vəsaitləri gömrük yoxlamaları zamanı ətraflı sorğu-sual və yoxlamaya məruz qalmadan köçürə bilib.
Pul daşıyıcıları – bəziləri cinayətkar liderlərin ailə üzvləri olmaqla – bu nağd vəsaitləri öz şəxsi əmlakları kimi bəyan edərək mütəmadi olaraq İspaniya, Kipr, Fransa və digər ölkələr arasında səyahət ediblər.
Bir neçə nağd pul daşıyıcısı həbsi olunduqdan sonra cinayətkar şəbəkə öz fəaliyyət üsulunu dəyişərək irihəcmli fiziki nağd pul köçürmələrindən kriptovalyuta sahəsinə keçib. Bu dəyişiklik pul köçürmələrinin izlənilməsini daha da çətinləşdirib.
İlkin hesablamalara görə, 2023-cü ilin martından 2024-cü ilin fevralına qədər ən azı 75 milyon avro məbləğində vəsait köçürülüb. Kiprdə keçirilən reydlər zamanı hüquq-mühafizə orqanları təxminən 26 milyon avro dəyərində kriptovalyutanı müsadirə edib və dondurub.